Introductie Zeeburgereiland door Kunstenaar Marijn van der Eyden

November 30, 2023
Nanouk de Jong

Marijn van der Eyden is lid van het Baaibuurt Collectief en artist-in-residence bij het Sluislab op Zeeburgereiland. In haar atelier bij broedplaats Baggerbeest verzamelt ze de verhalen van o.a. de Baaibuurt in een archief. Al ruim vijftig jaar lang spelen hier boeiende gebeurtenissen af. Haar wens is om deze historische gelaagdheid door te geven aan de nieuwe kunstenaars die aan de slag gaan in het Baggerbeest. Zo hoopt ze de nieuwe kunstenaars die hier landen in verbinding te brengen met de rijke geschiedenis van het eiland. Ze schreef een brief aan het eiland en maakte een prachtige video dat een mooie introductie vormt voor ieder die onbekend is met Zeeburgereiland.

Lief Zeeburgereiland,

Twee dijken lagen er al. De derde werd toegevoegd en daarmee werden je grenzen bepaald. Je was een driehoekige baggerbergplaats. Er was nog geen plan, geen toekomst voor je uitgestippeld. Ik vind het vooral interessant hoe je hiermee ruimte en tijd hebt geboden aan vele kunstenaars en makers. Hierdoor hebben zulke mooie dingen kunnen groeien. De baggerbergplaats werd een vrijplaats. Op dit moment wordt er een dicht geweven structuur over je heen gelegd waardoor de rafelrandjes verdwijnen. De afgelopen maanden ging ik op het eiland aan het werk als kunstenaar. Ik vroeg me af of je ten tijde van deze ontwikkelingen nog steeds kan fungeren als een vrijplaats. Je bestaat nu uit verschillende eilanden: de nieuwbouw, de bouwplaats, en de rafelrandjes.

Ik ben met één been op al deze eilanden gaan staan. In een nieuwe wijk vond ik enthousiaste bewoners die heel veel zorg dragen voor deze omgeving en naar geschiedenis. Op de bouwplaats en bij de keet van de gemeente vond ik een tijdelijke werkplek en materiaal om kunst te maken. In de rafelrandjes vond ik andere makers en de meest waardevolle verhalen over de pionierende kunstenaars.

Ik hoorde hoe Theo Niermeijer hier in de jaren ’70 een stuk grond vond voor al zijn metalen sculpturen. Hij is inmiddels overleden maar op deze magische vrijplaats wordt nog steeds op een nomadische manier gewoond te midden van zijn kunst. Een andere kunstenaar, Dok van Winsen, vond in de jaren ’80 zijn plek in de kantine van de voormalige camping Zeeburg. Dok vertrok naar Frankrijk maar terrein dat was omgetoverd tot een oase van kunstenaarsateliers tussen het groen bestaat nog steeds. Dit is broedplaats Fort Knox. Ook Jesse Limmen vond hier een plek en pioneerde daarnaast als kunstenaar aan de andere kant van het eiland op de Oostpunt. Hier organiseerde hij aantallen jaren het Magneetfestival. Het festival is er niet meer maar op deze Oostpunt vindt Jesse nog altijd de vrijheid en ruimte om kunst te maken van gekapte bomen uit Amsterdam.

Soms lijkt de ziel te verdwenen uit deze plekken. De dreigende einddatum belemmert de speelruimte maar roept ook aan tot actie. Ik heb de rafelrandjes de afgelopen tijd zien op bloeien en steeds meer mensen de schoonheid ervan zien ontdekken. Ik sta niet meer alleen in deze zoektocht naar vrije ruimte en juist door zoveel verbindingen te zoeken tussen alle verschillende eilandjes werd je voor mij weer een vrijplaats.

Ik vind het zo mooi aan jou dat je duidelijke grenzen van stromend water, twee totaal verschillende werelden kunnen verenigen: de rafelrandjes en de nieuwbouwwijken. Voor iedereen ben je ons eiland en ben je heel bijzonder. Komende maanden zal ik je verhalen en verborgen lagen verzamelen, zichtbaar maken en vereeuwigen in een archief.

Veel liefs,

Marijn